Nắm bắt được cách làm việc với các con số trong báo cáo tài chính là một kỹ năng quan trọng đối với kế toán, nhất là kế toán mới vào nghề. Sự đa dạng của báo cáo tài chính đòi hỏi kế toán phải làm quen với những đặc trưng chung trước khi tập trung vào vấn đề tài chính đặc thù của từng doanh nghiệp. Bên cạnh việc tham khảo về thời gian bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử, về hoạt động sản xuất của doanh nghiệp, về các vấn đề liên quan đến thuế,… kế toán nên tìm hiểu về cách lập báo cáo tài chính để phục vụ tốt cho công việc.
1. Các báo cáo tài chính cần dùng
Bạn sẽ cần dùng bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh doanh và báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Báo cáo vốn chủ sở hữu và lợi nhuận giữ lại hiếm khi được đưa. Có một thực trạng là nhiều nhà đầu tư chỉ chú trọng vào báo cáo kết quả kinh doanh và bảng cân đối kế toán, mà không xem xét đến dòng tiền. Hãy ghi nhớ rằng báo cáo lưu chuyển tiền tệ sẽ có những số liệu phân tích cực kỳ quan trọng.
2. Nhận thức được thông tin đằng sau các con số
Các con số trong báo cáo tài chính của một công ty phản ánh các sự kiện ở thế giới thực. Những con số này và các tỉ số/ chỉ số rút ra từ việc phân tích đầu tư sẽ dễ hiểu hơn nếu bạn hình dung các sự kiện thực tế ẩn sau dạng thông tin định lượng này.
3. Sự đa dạng trong phương pháp lập báo cáo tài chính
Đừng hy vọng báo cáo tài chính chỉ có duy nhất một khuôn mẫu. Rất nhiều bài báo và sách vở viết về phân tích báo cáo tài chính đều áp dụng một cách tiếp cận cứng nhắc cho nhiều trường hợp khác nhau. Hãy nhớ rằng sự đa dạng vốn có trong hoạt động kinh doanh dẫn đến sự đa dạng trong cách báo cáo tài chính. Điều này đặc biệt đúng với bảng cân đối kế toán, còn báo cáo kết quả kinh doanh và báo cáo lưu chuyển tiền tệ ít gặp phải hiện tượng này.
4. Hiểu các thuật ngữ tài chính
Sự thiếu vắng những thuật ngữ tài chính được chuẩn hóa gây khó khăn cho nhà đầu tư khi đọc các bút toán kế toán. Một cuốn từ điển tài chính có thể giúp ích đáng kể khi kế toán lập báo cáo tài chính.
5. Thuyết minh báo cáo tài chính
Khó có thể chỉ dùng các con số trong báo cáo tài chính để cung cấp những thông tin như các cơ quan quản lý yêu cầu. Sự hiểu biết kỹ lưỡng về thuyết minh báo cáo tài chính là rất cần thiết trong trường hợp cần đánh giá đúng hiệu quả và tình hình tài chính của công ty. Các kiểm toán viên thường viết trong báo cáo tài chính “các thuyết minh kèm theo là một phần không thể thiếu của báo cáo tài chính.”
Vấn đề kê khai thuế, nộp thuế đối với DN mới thành lập
Kê khai thuế đối với chi nhánh hạch toán phụ thuộc, độc lập
6. Báo cáo tài chính đã được kiểm toán
Các nhà đầu tư khôn ngoan chỉ nên cân nhắc đầu tư vào các công ty có báo cáo tài chính đã kiểm toán, và đây cũng là yêu cầu với tất cả các công ty đại chúng. Trước khi tìm hiểu sâu báo cáo tài chính của một công ty, phải đọc báo cáo của kiểm toán viên.
7. Báo cáo tài chính hợp nhất
Nhìn chung, cụm từ “hợp nhất” xuất hiện trong tên một báo cáo tài chính, như trong bảng cân đối kế toán hợp nhất. Sự hợp nhất của công ty mẹ và công ty con (sở hữu hơn 50%) có nghĩa là hoạt động của các thực thể riêng lẻ được hợp lại coi như một đơn vị kinh tế. Tập quán này giả định rằng báo cáo hợp nhất của một thực thể có ý nghĩa hơn báo cáo của các thực thể riêng lẻ.
Yêu cầu khi lập báo cáo tài chính đối với kế toán viên chính là phải đảm bảo tính chính xác. Bên cạnh đó thì kế toán cần phải đánh giá đúng về thực trạng hoạt động của doanh nghiệp.